စြယ္စံုရ အႏုပညာရွင္ သုေမာင္ ကြယ္လြန္
႐ုိးမ ၃
႐ုပ္ရွင္သ႐ုပ္ေဆာင္၊ ေတးသံရွင္၊ စာေရးဆရာ သုေမာင္ (ခ) ဦးဗလ အသက္ (၆၀) ႏွစ္သည္ အသဲေရာဂါျဖင့္ ကြယ္လြန္သြားသည္။
ယမန္႔ေန႔ ည (၉) နာရီခန္႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ သုခကမၻာအထူးကုေဆးခန္းတြင္ ေဆးကုသမႈခံယူေနရင္း ဆီးခ်ဳိ၊ ေသြးခ်ဳိ၊ အသဲေရာဂါတို႔ျဖင့္ ကြယ္လြန္သြားျခင္းျဖစ္သည္။
ဦးသုေမာင္ကို ၁၉၅၁ ခုႏွစ္၊ မတ္လ (၁၃) ရက္ေန႔တြင္ အဖ စာေရးဆရာ ဒါ႐ိုက္တာ ဦးသာဓု၊ အမိ ေဒၚခင္ညိဳတို႔က ေမြးဖြားခဲ့ၿပီး၊ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္တြင္ ယုဝတီဂ်ာနယ္တြင္ စာျပင္ဆရာအျဖစ္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ရင္း ကဗ်ာႏွင့္ စာတိုေပစမ်ားကို စတင္ေရးသားခဲ့သည္။
၎၏ ပထမဆံုး ဝတၳဳတိုျဖစ္သည့္ "သနပ္ခါးေရက်ဲက်ဲ" ဝတၳဳကို ၁၉၇၀ ခုႏွစ္ ၀တ္မႈံဂ်ာနယ္၌ အုပ္စိုးကေလာင္အမည္ျဖင့္ ေရးသားခဲ့သည္။
၁၉၇၄ ခုႏွစ္တြင္ ''အခ်စ္'' အမည္ရွိ လံုးခ်င္း၀တၳဳကို စတင္ေရးသားခဲ့ၿပီး ထိုႏွစ္အတြင္းမွာပင္ "ခ်စ္စံနမူ"၊ "ေႏွာင္းတေျမ႕ေျမ႕"၊ "အၾကင္တို႔လင္မယား" စသည့္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားမ်ားတြင္ သ႐ုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး “သုေမာင္” အမည္ျဖင့္ ထင္ရွားလာကာ ''ေႏွာင္းတေျမ႕ေျမ႕'' ႐ုပ္ရွင္ကား၌ ဇာတ္ဝင္ေနာက္ခံေတးတစ္ပုဒ္ျဖစ္ေသာ ''ပန္းဦးပန္မဲ့သူ'' သီခ်င္းကို သီဆိုခဲ့ရာမွ ေတးဂီတေလာကသို႔ ေရာက္ရွိခဲ့သူျဖစ္သည္။
စာေရးဆရာ၊ ႐ုပ္ရွင္သ႐ုပ္ေဆာင္၊ အဆုိေတာ္သုေမာင္သည္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေပါင္း (၄၀)ေက်ာ္တြင္ ပါ၀င္သ႐ုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ႐ုပ္ရွင္ေနာက္ခံသီခ်င္းမ်ား၊ ေရဒီယိုေတးသီခ်င္း၊ တိပ္ေခြသီခ်င္းေပါင္း ၂၀၀၀ ေက်ာ္ သီဆိုခဲ့သည္။
သုေမာင္ေရးသားခဲ့သည့္ အျခားထင္ရွားေသာ စာအုပ္မ်ားမွာ "အခ်စ္"၊ "အခ်စ္လား သူဖ်ားေနတယ္"၊ "ဍရင္ေကာက္" ႏွင့္ အျခား၀တၳဳတိုမ်ား၊ ၀တၳဳတိုတစ္ပုဒ္ေပးပို႔ျခင္း(၀တၳဳတိုေပါင္းခ်ဳပ္)၊ ကြမ္းစကား(၀တၳဳတိုေပါင္းခ်ဳပ္)။ "သာဓု အင္ဆန္း(စ္)" (စုေပါင္း)၊ "အ႐ုပ္ကေလး"၊ "အရက္သမား အမွားတေထာင္"(ေဆာင္းပါးေပါင္းခ်ဳပ္)၊ "ပင္တိုင္စံ မေကာင္းပါဘူးကြယ္" တို႔ျဖစ္သည္။
သုေမာင္ ကြယ္လြန္ခ်ိန္တြင္ ဇနီးသည္ ေဒၚေအးေအးေမ(ေအးဘံု)၊ သားသမီးမ်ားျဖစ္ေသာ စိုးအိမ္သူ၊ ဖိုးေသာၾကာ (သ႐ုပ္ေဆာင္ႏွင့္ အဆုိေတာ္)၊ ထိန္ထိန္သာ၊ ထိပ္ထားတို႔ က်န္ရစ္ခဲ့သည္။
သုေမာင္၏ အႏုပညာျဖတ္သန္းမႈ သမုိင္းအက်ဥ္း
၁၉၇၆ - "ရွင္ေနမင္းမွ ေပးေသာစာ"(ဘာသာျပန္)၊ "သိပ္ခ်စ္တယ္မဟုတ္လား" လံုးခ်င္းဝတၳဳမ်ားေရးသားခဲ့ၿပီး
၁၉၇၇ - "ပင္တိုင္စံမေကာင္းပါဘူးကြယ္" (လံုးခ်င္းဝတၳဳ)၊ ရႈမ၀မဂၢဇင္းတြင္ ''ငယ္အိပ္မက္'' ၀တၳဳတုိ
၁၉၇၈ - "သူ႔ေမာင္မွာ သူ႔ေမာင္မွာ" (၀တၳဳရွည္)၊ "အခ်စ္ငါမသိ"၊ "အခ်စ္ပြင့္ကေလးမ်ား"၊ "အခ်စ္ သစ္ပင္"၊ "သာဓုအင္ဆန္း"(စုေပါင္း)
၁၉၇၉ - "အခ်စ္(၂)"၊ "အခ်စ္ႏွင့္သူ၏ကိုကုိ"၊ "အခ်စ္၏ေနာက္ဆံုးေန႔မ်ား" (လံုးခ်င္း၀တၳဳမ်ား)
၁၉၈၀ - "အကယ္ဒမီ"၊ "အခ်စ္စက္"၊ "ငါကြ-ခုဆယ္ရာေထာင္ေသာင္းသိန္းသန္းကုေဋ" (လံုးခ်င္း စာအုပ္မ်ား)
၁၉၈၁ - "လ"၊ "စပယ္သံုးကံုး"(စုေပါင္း)၊ "ထို႔ေၾကာင့္ အခ်စ္ဟုေခၚပါသည္"(စုေပါင္း စာအုပ္မ်ား)
၁၉၈၂ - "ပန္းစြယ္ေတာ္ရြက္ကေလး" (စုေပါင္း စာအုပ္ထြက္ခဲ့)
၁၉၈၃ - "ဍရင္ေကာက္ႏွင့္ အျခား၀တၳဳတိုမ်ား"
၁၉၈၄ - "၀တၳဳတိုတစ္ပုဒ္ေပးပို႔ျခင္း" (၀တၳဳတိုေပါင္းခ်ဳပ္)၊ "သာဓုႏွင့္ကြၽန္ေတာ္၏ဖခင္မ်ားအေၾကာင္း" (၀တၳဳတိုေပါင္းခ်ဳပ္)
၁၉၈၆ - "အခ်စ္လား သူဖ်ားေနတယ္" (၀တၳဳ)
၁၉၈၇ - "ကမၻာၾကီးတုန္သြားတယ္" (၀တၳဳ)
၁၉၈၈ - "ငွက္ကေလးေတြ ေမာင့္ေခါင္းေပၚမွာ မင့္ေခါင္းေပၚမွာ" (၀တၳဳ) (စာဖတ္သူအၾကိဳက္-မႏၱေလး စာေပဆုကို''အေဖ၏အေမ'' ကိုယ္ေတြ႔စာတမ္းငယ္ျဖင့္ ရရွိခဲ့)
၁၉၈၉ - "မခ်စ္တတ္တာမဟုတ္၊ မခ်စ္ခ်င္တာပါ" (၀တၳဳ)
၁၉၉၀ - "ခုနစ္စဥ္အလြမ္း" ဇာတ္ကားျဖင့္ အမ်ိဳးသားသ႐ုပ္ေဆာင္ အကယ္ဒမီဆုရ။
၁၉၉၅ - ႏို၀င္ဘာလတြင္ ေဟာင္ေကာင္၊ မကာအိုႏိုင္ငံမ်ားရွိ ဆရာ၀န္မ်ား ေငြရတုသဘင္မွ ဖိတ္ၾကားသျဖင့္ ျမန္မာ့ေတးသီခ်င္းမ်ား သြားေရာက္ေဖ်ာ္ေျဖခြင့္ရခဲ့။
၁၉၉၆ - ''ေသာတာေဆြ လြမ္းတသ-အမွတ္တရ'' (စုေပါင္းစာအုပ္ထြက္)
၁၉၉၇ - "စာေရးဆရာၾကီး ဦးရန္ေအာင္ အလြမ္းေျပ"(စုေပါင္း စာအုပ္ထြက္)
၁၉၉၉ - "ကြမ္းစကား" (၀တၳဳတိုေပါင္းခ်ဳပ္)၊ "ေၾကြ မိန္းခေလးပံုျပင္ႏွင့္ ဘ၀ရသစာစုမ်ား"၊ "ပန္းယြန္း အိမ္"(စုေပါင္း)၊ "မွတ္မွတ္ရရ-ရႈမ၀ ၀တၳဳတိုမ်ား" စာအုပ္မ်ားထြက္။
၂၀၀၁ - "မင္းနဲ႕မွခ်စ္တတ္ၿပီ" ႐ုပ္ရွင္ကားတြင္သ႐ုပ္ေဆာင္ခဲ့၊ "နံနက္စာ ေဆာင္းပါးေပါင္းခ်ဳပ္" စာအုပ္ထြက္။
၂၀၀၁ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လတြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၊ အိုင္အို၀ါးတကၠသိုလ္၌ က်င္းပခဲ့ေသာ "ႏိုင္ငံတကာစာေရးဆရာမ်ား စာေပေရးရာ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္" သို႔ တက္ေရာက္စာတမ္းတင္ခဲ့။
႐ုပ္ရွင္သ႐ုပ္ေဆာင္၊ ေတးသံရွင္၊ စာေရးဆရာ သုေမာင္ (ခ) ဦးဗလ အသက္ (၆၀) ႏွစ္သည္ အသဲေရာဂါျဖင့္ ကြယ္လြန္သြားသည္။
ယမန္႔ေန႔ ည (၉) နာရီခန္႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ သုခကမၻာအထူးကုေဆးခန္းတြင္ ေဆးကုသမႈခံယူေနရင္း ဆီးခ်ဳိ၊ ေသြးခ်ဳိ၊ အသဲေရာဂါတို႔ျဖင့္ ကြယ္လြန္သြားျခင္းျဖစ္သည္။
၎၏ ပထမဆံုး ဝတၳဳတိုျဖစ္သည့္ "သနပ္ခါးေရက်ဲက်ဲ" ဝတၳဳကို ၁၉၇၀ ခုႏွစ္ ၀တ္မႈံဂ်ာနယ္၌ အုပ္စိုးကေလာင္အမည္ျဖင့္ ေရးသားခဲ့သည္။
၁၉၇၄ ခုႏွစ္တြင္ ''အခ်စ္'' အမည္ရွိ လံုးခ်င္း၀တၳဳကို စတင္ေရးသားခဲ့ၿပီး ထိုႏွစ္အတြင္းမွာပင္ "ခ်စ္စံနမူ"၊ "ေႏွာင္းတေျမ႕ေျမ႕"၊ "အၾကင္တို႔လင္မယား" စသည့္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားမ်ားတြင္ သ႐ုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး “သုေမာင္” အမည္ျဖင့္ ထင္ရွားလာကာ ''ေႏွာင္းတေျမ႕ေျမ႕'' ႐ုပ္ရွင္ကား၌ ဇာတ္ဝင္ေနာက္ခံေတးတစ္ပုဒ္ျဖစ္ေသာ ''ပန္းဦးပန္မဲ့သူ'' သီခ်င္းကို သီဆိုခဲ့ရာမွ ေတးဂီတေလာကသို႔ ေရာက္ရွိခဲ့သူျဖစ္သည္။
စာေရးဆရာ၊ ႐ုပ္ရွင္သ႐ုပ္ေဆာင္၊ အဆုိေတာ္သုေမာင္သည္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေပါင္း (၄၀)ေက်ာ္တြင္ ပါ၀င္သ႐ုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ႐ုပ္ရွင္ေနာက္ခံသီခ်င္းမ်ား၊ ေရဒီယိုေတးသီခ်င္း၊ တိပ္ေခြသီခ်င္းေပါင္း ၂၀၀၀ ေက်ာ္ သီဆိုခဲ့သည္။
သုေမာင္ေရးသားခဲ့သည့္ အျခားထင္ရွားေသာ စာအုပ္မ်ားမွာ "အခ်စ္"၊ "အခ်စ္လား သူဖ်ားေနတယ္"၊ "ဍရင္ေကာက္" ႏွင့္ အျခား၀တၳဳတိုမ်ား၊ ၀တၳဳတိုတစ္ပုဒ္ေပးပို႔ျခင္း(၀တၳဳတိုေပါင္းခ်ဳပ္)၊ ကြမ္းစကား(၀တၳဳတိုေပါင္းခ်ဳပ္)။ "သာဓု အင္ဆန္း(စ္)" (စုေပါင္း)၊ "အ႐ုပ္ကေလး"၊ "အရက္သမား အမွားတေထာင္"(ေဆာင္းပါးေပါင္းခ်ဳပ္)၊ "ပင္တိုင္စံ မေကာင္းပါဘူးကြယ္" တို႔ျဖစ္သည္။
သုေမာင္ ကြယ္လြန္ခ်ိန္တြင္ ဇနီးသည္ ေဒၚေအးေအးေမ(ေအးဘံု)၊ သားသမီးမ်ားျဖစ္ေသာ စိုးအိမ္သူ၊ ဖိုးေသာၾကာ (သ႐ုပ္ေဆာင္ႏွင့္ အဆုိေတာ္)၊ ထိန္ထိန္သာ၊ ထိပ္ထားတို႔ က်န္ရစ္ခဲ့သည္။
သုေမာင္၏ အႏုပညာျဖတ္သန္းမႈ သမုိင္းအက်ဥ္း
၁၉၇၆ - "ရွင္ေနမင္းမွ ေပးေသာစာ"(ဘာသာျပန္)၊ "သိပ္ခ်စ္တယ္မဟုတ္လား" လံုးခ်င္းဝတၳဳမ်ားေရးသားခဲ့ၿပီး
၁၉၇၇ - "ပင္တိုင္စံမေကာင္းပါဘူးကြယ္" (လံုးခ်င္းဝတၳဳ)၊ ရႈမ၀မဂၢဇင္းတြင္ ''ငယ္အိပ္မက္'' ၀တၳဳတုိ
၁၉၇၈ - "သူ႔ေမာင္မွာ သူ႔ေမာင္မွာ" (၀တၳဳရွည္)၊ "အခ်စ္ငါမသိ"၊ "အခ်စ္ပြင့္ကေလးမ်ား"၊ "အခ်စ္ သစ္ပင္"၊ "သာဓုအင္ဆန္း"(စုေပါင္း)
၁၉၇၉ - "အခ်စ္(၂)"၊ "အခ်စ္ႏွင့္သူ၏ကိုကုိ"၊ "အခ်စ္၏ေနာက္ဆံုးေန႔မ်ား" (လံုးခ်င္း၀တၳဳမ်ား)
၁၉၈၀ - "အကယ္ဒမီ"၊ "အခ်စ္စက္"၊ "ငါကြ-ခုဆယ္ရာေထာင္ေသာင္းသိန္းသန္းကုေဋ" (လံုးခ်င္း စာအုပ္မ်ား)
၁၉၈၁ - "လ"၊ "စပယ္သံုးကံုး"(စုေပါင္း)၊ "ထို႔ေၾကာင့္ အခ်စ္ဟုေခၚပါသည္"(စုေပါင္း စာအုပ္မ်ား)
၁၉၈၂ - "ပန္းစြယ္ေတာ္ရြက္ကေလး" (စုေပါင္း စာအုပ္ထြက္ခဲ့)
၁၉၈၃ - "ဍရင္ေကာက္ႏွင့္ အျခား၀တၳဳတိုမ်ား"
၁၉၈၄ - "၀တၳဳတိုတစ္ပုဒ္ေပးပို႔ျခင္း" (၀တၳဳတိုေပါင္းခ်ဳပ္)၊ "သာဓုႏွင့္ကြၽန္ေတာ္၏ဖခင္မ်ားအေၾကာင္း" (၀တၳဳတိုေပါင္းခ်ဳပ္)
၁၉၈၆ - "အခ်စ္လား သူဖ်ားေနတယ္" (၀တၳဳ)
၁၉၈၇ - "ကမၻာၾကီးတုန္သြားတယ္" (၀တၳဳ)
၁၉၈၈ - "ငွက္ကေလးေတြ ေမာင့္ေခါင္းေပၚမွာ မင့္ေခါင္းေပၚမွာ" (၀တၳဳ) (စာဖတ္သူအၾကိဳက္-မႏၱေလး စာေပဆုကို''အေဖ၏အေမ'' ကိုယ္ေတြ႔စာတမ္းငယ္ျဖင့္ ရရွိခဲ့)
၁၉၈၉ - "မခ်စ္တတ္တာမဟုတ္၊ မခ်စ္ခ်င္တာပါ" (၀တၳဳ)
၁၉၉၀ - "ခုနစ္စဥ္အလြမ္း" ဇာတ္ကားျဖင့္ အမ်ိဳးသားသ႐ုပ္ေဆာင္ အကယ္ဒမီဆုရ။
၁၉၉၅ - ႏို၀င္ဘာလတြင္ ေဟာင္ေကာင္၊ မကာအိုႏိုင္ငံမ်ားရွိ ဆရာ၀န္မ်ား ေငြရတုသဘင္မွ ဖိတ္ၾကားသျဖင့္ ျမန္မာ့ေတးသီခ်င္းမ်ား သြားေရာက္ေဖ်ာ္ေျဖခြင့္ရခဲ့။
၁၉၉၆ - ''ေသာတာေဆြ လြမ္းတသ-အမွတ္တရ'' (စုေပါင္းစာအုပ္ထြက္)
၁၉၉၇ - "စာေရးဆရာၾကီး ဦးရန္ေအာင္ အလြမ္းေျပ"(စုေပါင္း စာအုပ္ထြက္)
၁၉၉၉ - "ကြမ္းစကား" (၀တၳဳတိုေပါင္းခ်ဳပ္)၊ "ေၾကြ မိန္းခေလးပံုျပင္ႏွင့္ ဘ၀ရသစာစုမ်ား"၊ "ပန္းယြန္း အိမ္"(စုေပါင္း)၊ "မွတ္မွတ္ရရ-ရႈမ၀ ၀တၳဳတိုမ်ား" စာအုပ္မ်ားထြက္။
၂၀၀၁ - "မင္းနဲ႕မွခ်စ္တတ္ၿပီ" ႐ုပ္ရွင္ကားတြင္သ႐ုပ္ေဆာင္ခဲ့၊ "နံနက္စာ ေဆာင္းပါးေပါင္းခ်ဳပ္" စာအုပ္ထြက္။
၂၀၀၁ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လတြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၊ အိုင္အို၀ါးတကၠသိုလ္၌ က်င္းပခဲ့ေသာ "ႏိုင္ငံတကာစာေရးဆရာမ်ား စာေပေရးရာ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္" သို႔ တက္ေရာက္စာတမ္းတင္ခဲ့။
