ဖတ္မိမွတ္မိသမွ် ဥပေဒအပုိင္းအစမ်ား (၁)
ေစာေက်ာ္ေက်ာ္မင္း
(၁)
ဥပေဒဟုေျပာလုိက္လွ်င္ ၾကားရသူတိုင္း၏စိတ္ထဲတြင္ ေလးပင္သြားတတ္သည္။ ျမန္မာလိုအဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုထားေသာ ဥပေဒစာပိုဒ္မ်ားကိုပင္ ဖတ္၍နားမလည္ႏိုင္ေအာင္ ေရးသားထားသည့္ ဥပေဒစာအုပ္အထူႀကီးမ်ားကို ေျပး၍ ျမင္ေယာင္တတ္ၾကသည္။ မွန္ပါသည္။ ဥပေဒပညာကို ေလ့လာလိုက္စားၾကသူမ်ားပင္လွ်င္ တခါတရံ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ ျဖစ္သြားေစႏိုင္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ဥပေဒဟူသည္မွာ လူ႔ေဘာင္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြက္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္လွပါသည္။ အေရးႀကီးေသာ အခန္းက႑မွ ပါဝင္လ်က္ရွိပါသည္။
ထို႔အျပင္ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ၌ ျပဌာန္းထားေသာ ဥပေဒမ်ားကို ၎ႏိုင္ငံသားမ်ားက ေလးစားလုိက္နာရသည္။ ထိုေၾကာင့္ ႏိုင္ငံသားတုိင္းသည္ ၎ႏုိင္ငံ၌ ျပဌာန္းထားေသာ ဥပေဒမ်ားကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ ေလ့လာသိရွိႏိုင္ရန္ လုိအပ္သကဲ့သို႔ ဥပေဒပညာရွင္မ်ား၊ ဥပေဒပညာႏွင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းျပဳၾကသူမ်ား၊ ဥပေဒပညာကို ေလ့လာလုိက္စားၾကသူမ်ား အားလုံးသည္လည္း မိမိႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ႏိုင္ငံသူႏုိင္ငံသားမ်ားအေပၚ ေမတၱာ၊ ေစတနာထား၍ ဥပေဒပညာရပ္မ်ားကို ျဖန္႔ေဝေပးသင့္ပါသည္။
(၂)
ကၽြန္ေတာ္ အလုပ္သင္ေရွ႕ေနျဖစ္ကာစက ဆရာက ကၽြန္ေတာ့္ကို "ဥပေဒပညာဆိုတာ အရမ္းက်ယ္ျပန္႔တယ္၊ ေလ့လာလိုက္စားရတာကို၌က သမုဒၵရာထဲ လက္လက္ပစ္ကူးေနရသလိုပဲ" ဟု ေျပာဖူးပါသည္။ ဆရာေျပာသည္မွာ မွန္သင့္သေလာက္ မွန္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ႏိုင္ငံ၌ပင္ ဥပေဒအေျမာက္အမ်ား ျပဌာန္းထားပါသည္။ ရာဇသတ္ႀကီး၊ သစ္ေတာဥပေဒ၊ ေလာင္းကစားဥပေဒ … စသည့္ဥပေဒမ်ားအျပင္ ဓေလ့ထုံးတမ္းဥပဒ … စသည္အားျဖင့္ ဥပေဒအမ်ားအျပား ရွိသည္။ ရာဇသတ္ႀကီးဥပေဒ၌ပင္ ပုဒ္မ ၅၁၁ ခုရွိသည္။ ထိုသည္မွာ ျပည္တြင္းဥပေဒပင္ ရွိေသးသည္။ global ေခတ္ႀကီး၌ ႏုိင္ငံတကာဥပေဒကလည္း မပါမၿပီး ပါရေသးရာ ဥပေဒပညာသေဘာသည္ ဆရာေျပာသကဲ့သို႔ "သမုဒၵရာထဲ လက္ပစ္ကူး" စရာပင္ ျဖစ္သည္။
သုိ႔ေသာ္ ဥပေဒကို လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္က က်ဴးလြန္သည္ ခ်ဳိးေဖာက္သည္ဆုိရာတြင္ "ျပဳလုပ္မႈ" ျဖင့္ က်ဴးလြန္ျခင္းရွိသကဲ့သုိ႔ "ပ်က္ကြက္မႈ" ျဖင့္ က်ဴးလြန္ျခင္းလည္း ရွိသည္။ ခ်ဳိးေဖာက္က်ဴးလြန္ျခင္း အေျခခံသေဘာ၌ ၎ (၂) မ်ဳိးသာ ရွိသည္။
(၃)
ကၽြန္ေတာ္ငယ္စဥ္က ယူနီေဖာင္းဝတ္ ရဲကုိ ေၾကာက္ရြံ႕မိသည္။ အေၾကာင္းမွာ ရဲဟူသည္ ရာဇဝတ္သားကို ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ခြင့္ရွိသည္ဟု လူႀကီးမိဘမ်ားက ေျခာက္လွန္႔ထားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ငယ္စဥ္က စိတ္ထဲ၌ စြဲမွတ္မႈသည္ အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္သည္အထိ အသိအျမစ္တြယ္ေနသည္။ ယူနီေဖာင္းဝတ္ ရဲ ျမင္လွ်င္ ေစ့ေစ့မၾကည့္ရဲ။
ကၽြန္ေတာ္ (၁၀) တန္းေအာင္၍ ဥပေဒပညာကို သင္ယူရန္ ဆုံးျဖတ္လိုက္ေသာအခ်ိန္တြင္ မိမိ နားလည္ႏိုင္မည္ထင္ေသာ ဥပေဒစာအုပ္မ်ားကို စုေဆာင္းဖတ္႐ႈမိသည္။ ထိုသုိ႔ ေလ့လာဖတ္႐ႈမိသည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္ အထက္ေဖၚျပပါ ဥပေဒကို ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္ရာ အေျခခံသေဘာကို ျမည္းစမ္းမိလာသည္။
"ျပဳလုပ္မႈျဖင့္က်ဴးလြန္ျခင္း" ဆိုရာတြင္ ေမာင္နီကို မတရားသင္းႏွင့္ ဆက္သြယ္သည္ဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ဒုရဲအုပ္ ေမာင္ျဖဴက ဖမ္ဆီးသည္။ စစ္ေဆးရာတြင္ ရရွိထားေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအတုိင္း ေမာင္နီကို ဝန္ခံေစသည္။ ေမာင္နီက ဝန္မခံေသာေၾကာင့္ နားရင္းကို ႏွစ္ခ်က္႐ိုက္သည္။ နံပါတ္တုတ္ျဖင့္ ေက်ာကုန္းကို ေလးငါးႀကိမ္ ႐ုိက္ၿပီး ဝန္ခံေစသည္။ ထိုကဲ့သုိ႔ ႐ုိက္ႏွက္စစ္ေဆးခြင့္ မရွိေၾကာင္းကို ဒုရဲအုပ္ ေမာင္ျဖဴက သိရွိၿပီးလည္းျဖစ္သည္။ ထိုသည္မွာ ဒုရဲအုပ္ ေမာင္ျဖဴသည္ "နာက်င္ေစမႈ" ဟူသည့္ ျပစ္မႈကို "ျပဳလုပ္မႈ"ျဖင့္ က်ဴးလြန္လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
"ပ်က္ကြက္မႈျဖင့္က်ဴးလြန္ျခင္း" ဆိုရာတြင္ ေမာင္နီကို ဒုရဲအုပ္ ေမာင္ျဖဴက ႐ုိက္ႏွက္စစ္ေဆးေနေၾကာင္း စခန္းမွဴး ေက်ာ္ျမသန္းက သိလည္းသိ၊ ျမင္လည္းျမင္သည္။ မိမိ လက္ေအာက္ငယ္သားတစ္ေယာက္က ရဲက်င့္ဝတ္ကို ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္ေၾကာင္း ဥပေဒကုိ ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္ေၾကာင္းကုိ သိရွိျမင္ေတြ႔ရခ်ိန္၌ တားျမစ္ရန္ တာဝန္မွာ မိမိအေပၚ၌ရွိသည္ကိုလည္း ကိုယ္တိုင္သိသည္။ သို႔ေသာ္ မတားျမစ္ေပ။ ထိုသုိ႔ မတားျမစ္ဘဲ ပ်က္ကြက္သည့္အတြက္ ဥပေဒကို ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္သူႏွင့္ အလိုတူရာေရာက္သည္။ ထိုသည္မွာ စခန္းမွဴး ရဲအုပ္ေက်ာ္ျမသန္းသည္ ဥပေဒကုိ "ပ်က္ကြက္မႈ"ျဖင့္ က်ဴးလြန္လိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။
ကၽြန္ေတာ္သည္ အထက္ပါသေဘာတရားကို နားလည္လာသည့္ အခ်ိန္မွစ၍ ယူနီေဖာင္းဝတ္ ရဲကို ေၾကာက္သည့္စိတ္ တစတစ လြင့္စင္ပေပ်ာက္သြားသည္။ ရဲတြင္လည္း လုိက္နာရမည့္ ရဲဥပေဒရွိသည္ကို ကၽြန္ေတာ္ နားလည္လာသည္။ ဖမ္းဆီး၍ ႏွိပ္စက္ခ်င္တိုင္း ႏွိပ္စက္၍မရသည္ကို ကြ်န္ေတာ္ သေဘာေပါက္လာသည္။ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးခံရသည့္ အခ်ိန္မ်ား၌ပင္ မိမိကိုယ္ကို ယုံၾကည္မႈအျပည့္ျဖင့္ ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းႏို္င္ခဲ့သည္။
×××××
(ဆက္လက္ေရးသားပါအုံးမည္)
စာဖတ္သူမ်ားကုိ အစဥ္ေလးစားလ်က္-
ေစာေက်ာ္ေက်ာ္မင္း
ဥပေဒဟုေျပာလုိက္လွ်င္ ၾကားရသူတိုင္း၏စိတ္ထဲတြင္ ေလးပင္သြားတတ္သည္။ ျမန္မာလိုအဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုထားေသာ ဥပေဒစာပိုဒ္မ်ားကိုပင္ ဖတ္၍နားမလည္ႏိုင္ေအာင္ ေရးသားထားသည့္ ဥပေဒစာအုပ္အထူႀကီးမ်ားကို ေျပး၍ ျမင္ေယာင္တတ္ၾကသည္။ မွန္ပါသည္။ ဥပေဒပညာကို ေလ့လာလိုက္စားၾကသူမ်ားပင္လွ်င္ တခါတရံ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ ျဖစ္သြားေစႏိုင္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ဥပေဒဟူသည္မွာ လူ႔ေဘာင္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြက္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္လွပါသည္။ အေရးႀကီးေသာ အခန္းက႑မွ ပါဝင္လ်က္ရွိပါသည္။
ထို႔အျပင္ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ၌ ျပဌာန္းထားေသာ ဥပေဒမ်ားကို ၎ႏိုင္ငံသားမ်ားက ေလးစားလုိက္နာရသည္။ ထိုေၾကာင့္ ႏိုင္ငံသားတုိင္းသည္ ၎ႏုိင္ငံ၌ ျပဌာန္းထားေသာ ဥပေဒမ်ားကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ ေလ့လာသိရွိႏိုင္ရန္ လုိအပ္သကဲ့သို႔ ဥပေဒပညာရွင္မ်ား၊ ဥပေဒပညာႏွင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းျပဳၾကသူမ်ား၊ ဥပေဒပညာကို ေလ့လာလုိက္စားၾကသူမ်ား အားလုံးသည္လည္း မိမိႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ႏိုင္ငံသူႏုိင္ငံသားမ်ားအေပၚ ေမတၱာ၊ ေစတနာထား၍ ဥပေဒပညာရပ္မ်ားကို ျဖန္႔ေဝေပးသင့္ပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္ အလုပ္သင္ေရွ႕ေနျဖစ္ကာစက ဆရာက ကၽြန္ေတာ့္ကို "ဥပေဒပညာဆိုတာ အရမ္းက်ယ္ျပန္႔တယ္၊ ေလ့လာလိုက္စားရတာကို၌က သမုဒၵရာထဲ လက္လက္ပစ္ကူးေနရသလိုပဲ" ဟု ေျပာဖူးပါသည္။ ဆရာေျပာသည္မွာ မွန္သင့္သေလာက္ မွန္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ႏိုင္ငံ၌ပင္ ဥပေဒအေျမာက္အမ်ား ျပဌာန္းထားပါသည္။ ရာဇသတ္ႀကီး၊ သစ္ေတာဥပေဒ၊ ေလာင္းကစားဥပေဒ … စသည့္ဥပေဒမ်ားအျပင္ ဓေလ့ထုံးတမ္းဥပဒ … စသည္အားျဖင့္ ဥပေဒအမ်ားအျပား ရွိသည္။ ရာဇသတ္ႀကီးဥပေဒ၌ပင္ ပုဒ္မ ၅၁၁ ခုရွိသည္။ ထိုသည္မွာ ျပည္တြင္းဥပေဒပင္ ရွိေသးသည္။ global ေခတ္ႀကီး၌ ႏုိင္ငံတကာဥပေဒကလည္း မပါမၿပီး ပါရေသးရာ ဥပေဒပညာသေဘာသည္ ဆရာေျပာသကဲ့သို႔ "သမုဒၵရာထဲ လက္ပစ္ကူး" စရာပင္ ျဖစ္သည္။
သုိ႔ေသာ္ ဥပေဒကို လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္က က်ဴးလြန္သည္ ခ်ဳိးေဖာက္သည္ဆုိရာတြင္ "ျပဳလုပ္မႈ" ျဖင့္ က်ဴးလြန္ျခင္းရွိသကဲ့သုိ႔ "ပ်က္ကြက္မႈ" ျဖင့္ က်ဴးလြန္ျခင္းလည္း ရွိသည္။ ခ်ဳိးေဖာက္က်ဴးလြန္ျခင္း အေျခခံသေဘာ၌ ၎ (၂) မ်ဳိးသာ ရွိသည္။
ကၽြန္ေတာ္ငယ္စဥ္က ယူနီေဖာင္းဝတ္ ရဲကုိ ေၾကာက္ရြံ႕မိသည္။ အေၾကာင္းမွာ ရဲဟူသည္ ရာဇဝတ္သားကို ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ခြင့္ရွိသည္ဟု လူႀကီးမိဘမ်ားက ေျခာက္လွန္႔ထားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ငယ္စဥ္က စိတ္ထဲ၌ စြဲမွတ္မႈသည္ အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္သည္အထိ အသိအျမစ္တြယ္ေနသည္။ ယူနီေဖာင္းဝတ္ ရဲ ျမင္လွ်င္ ေစ့ေစ့မၾကည့္ရဲ။
ကၽြန္ေတာ္ (၁၀) တန္းေအာင္၍ ဥပေဒပညာကို သင္ယူရန္ ဆုံးျဖတ္လိုက္ေသာအခ်ိန္တြင္ မိမိ နားလည္ႏိုင္မည္ထင္ေသာ ဥပေဒစာအုပ္မ်ားကို စုေဆာင္းဖတ္႐ႈမိသည္။ ထိုသုိ႔ ေလ့လာဖတ္႐ႈမိသည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္ အထက္ေဖၚျပပါ ဥပေဒကို ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္ရာ အေျခခံသေဘာကို ျမည္းစမ္းမိလာသည္။
"ျပဳလုပ္မႈျဖင့္က်ဴးလြန္ျခင္း" ဆိုရာတြင္ ေမာင္နီကို မတရားသင္းႏွင့္ ဆက္သြယ္သည္ဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ဒုရဲအုပ္ ေမာင္ျဖဴက ဖမ္ဆီးသည္။ စစ္ေဆးရာတြင္ ရရွိထားေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအတုိင္း ေမာင္နီကို ဝန္ခံေစသည္။ ေမာင္နီက ဝန္မခံေသာေၾကာင့္ နားရင္းကို ႏွစ္ခ်က္႐ိုက္သည္။ နံပါတ္တုတ္ျဖင့္ ေက်ာကုန္းကို ေလးငါးႀကိမ္ ႐ုိက္ၿပီး ဝန္ခံေစသည္။ ထိုကဲ့သုိ႔ ႐ုိက္ႏွက္စစ္ေဆးခြင့္ မရွိေၾကာင္းကို ဒုရဲအုပ္ ေမာင္ျဖဴက သိရွိၿပီးလည္းျဖစ္သည္။ ထိုသည္မွာ ဒုရဲအုပ္ ေမာင္ျဖဴသည္ "နာက်င္ေစမႈ" ဟူသည့္ ျပစ္မႈကို "ျပဳလုပ္မႈ"ျဖင့္ က်ဴးလြန္လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
"ပ်က္ကြက္မႈျဖင့္က်ဴးလြန္ျခင္း" ဆိုရာတြင္ ေမာင္နီကို ဒုရဲအုပ္ ေမာင္ျဖဴက ႐ုိက္ႏွက္စစ္ေဆးေနေၾကာင္း စခန္းမွဴး ေက်ာ္ျမသန္းက သိလည္းသိ၊ ျမင္လည္းျမင္သည္။ မိမိ လက္ေအာက္ငယ္သားတစ္ေယာက္က ရဲက်င့္ဝတ္ကို ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္ေၾကာင္း ဥပေဒကုိ ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္ေၾကာင္းကုိ သိရွိျမင္ေတြ႔ရခ်ိန္၌ တားျမစ္ရန္ တာဝန္မွာ မိမိအေပၚ၌ရွိသည္ကိုလည္း ကိုယ္တိုင္သိသည္။ သို႔ေသာ္ မတားျမစ္ေပ။ ထိုသုိ႔ မတားျမစ္ဘဲ ပ်က္ကြက္သည့္အတြက္ ဥပေဒကို ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္သူႏွင့္ အလိုတူရာေရာက္သည္။ ထိုသည္မွာ စခန္းမွဴး ရဲအုပ္ေက်ာ္ျမသန္းသည္ ဥပေဒကုိ "ပ်က္ကြက္မႈ"ျဖင့္ က်ဴးလြန္လိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။
ကၽြန္ေတာ္သည္ အထက္ပါသေဘာတရားကို နားလည္လာသည့္ အခ်ိန္မွစ၍ ယူနီေဖာင္းဝတ္ ရဲကို ေၾကာက္သည့္စိတ္ တစတစ လြင့္စင္ပေပ်ာက္သြားသည္။ ရဲတြင္လည္း လုိက္နာရမည့္ ရဲဥပေဒရွိသည္ကို ကၽြန္ေတာ္ နားလည္လာသည္။ ဖမ္းဆီး၍ ႏွိပ္စက္ခ်င္တိုင္း ႏွိပ္စက္၍မရသည္ကို ကြ်န္ေတာ္ သေဘာေပါက္လာသည္။ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးခံရသည့္ အခ်ိန္မ်ား၌ပင္ မိမိကိုယ္ကို ယုံၾကည္မႈအျပည့္ျဖင့္ ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းႏို္င္ခဲ့သည္။
(ဆက္လက္ေရးသားပါအုံးမည္)
စာဖတ္သူမ်ားကုိ အစဥ္ေလးစားလ်က္-
ေစာေက်ာ္ေက်ာ္မင္း
No comments:
Post a Comment