ဖတ္မိမွတ္မိသမွ် ဥပေဒအပိုင္းအစမ်ား အပုိင္း (၁၄)
ေစာေက်ာ္ေက်ာ္မင္း
အမႈတစ္ခုႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အာမခံေပးသည္ဆုိရာတြင္ တရား႐ုံးမ်ားအေနျဖင့္ “အာမခံေပးျခင္းကို မူသေဘာသဖြယ္ လက္ခံက်င့္သုံးရမည္ျဖစ္ၿပီး၊ အာမခံမေပးျခင္းကိုမူ ခၽြင္းခ်က္အေနျဖင့္သာ က်င့္သုံးရမည္” ျဖစ္ သည္။
ျပစ္မႈဆုိင္ရာ က်င့္ထုံးဥပေဒ ေနာက္ဆက္တြဲဇယားတြင္ အာမခံေပးရမည္ဟူ၍ အတိအလင္း ျပဌာန္းထားသည့္ ျပစ္မႈဥပေဒပုဒ္မျဖင့္ စြပ္စြဲျခင္းခံထားရသူမ်ားကို တရား႐ုံးေတာ္အေနျဖင့္ မျဖစ္မေန အာမခံေပးရမည္ျဖစ္သည္။
စြပ္စြဲခံရသူ တစုံတဦးအား အာမခံမေပးဟုဆုိရာတြင္ ထုိသူသည္ -
သို႔ေသာ္ အမႈတစ္ခုႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အာမခံေပးသည္ဆုိရာတြင္ တရား႐ုံးမ်ားအေနျဖင့္ “အာမခံေပးျခင္းကို မူသေဘာသဖြယ္ လက္ခံက်င့္သုံးရမည္ျဖစ္ၿပီး၊ အာမခံမေပးျခင္းကိုမူ ခၽြင္းခ်က္အေနျဖင့္သာ က်င့္သုံးရမည္” ျဖစ္သည္။
ျပစ္မႈဆုိင္ရာ က်င့္ထုံးဥပေဒ ေနာက္ဆက္တြဲဇယားတြင္ အာမခံမေပးႏိုင္ေၾကာင္း အတိအလင္း ျပဌာန္းထားသည့္တုိင္ေအာင္ တရား႐ုံးအေနျဖင့္ ၎၏ ဆင္ျခင္တုံတရားအရ အာမခံေပးႏိုင္ေၾကာင္းကို ေအာက္ပါပုဒ္မျဖင့္ ျပဌာန္းထားေပသည္။
ျပစ္မႈဆုိင္ရာက်င့္ထုံးဥပေဒ ပုဒ္မ - ၄၉၇ (၁) တြင္ အာမခံမေပးႏိုင္သည့္ ျပစ္မႈတစုံတရာျဖင့္ စြပ္စြဲခံရသူ တစ္ဦးသည္ ျပည္သူ႔ရဲတပ္ဖြဲ႔စခန္းမွဴးက ၀ရမ္းမပါဘဲ ဖမ္းဆီးျခင္းျဖစ္ေစ၊ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ျခင္းျဖစ္ေစ ခံရသည့္အခါ (သို႔မဟုတ္) တရား႐ုံးေရွ႕သို႔ ထိုသူေရာက္ရွိေသာအခါ (သို႔မဟုတ္) တရား႐ုံးေရွ႕သို႔ ေခၚေဆာင္ျခင္းခံရသည့္အခါ ထိုသူကို အာမခံျဖင့္ လႊတ္ထားနိုင္သည္။
ထို႔ျပင္ ေသဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ တသက္တကၽြန္းဒဏ္ျဖစ္ေစ စီရင္ထုိက္ေသာ ျပစ္မႈတရပ္ကုိ က်ဴးလြန္ခဲ့သည္ဟု ယုံၾကည္ရန္ အေၾကာင္းမ်ား ရွိေနလွ်င္ပင္၊ အမ်ဳိးသမီးျဖစ္ေနလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဖ်ားနာေနလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ခ်ည့္နဲ႔ေနလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အသက္ ၁၆ ႏွစ္ေအာက္ ကေလး ျဖစ္ေနလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း အာမခံျဖင့္ လႊတ္ထားရန္ တရား႐ုံးက ညႊန္ၾကားႏုိင္ေပသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ကိုတင္၀င္းႏွင့္ ကုိညီညီမင္းတို႔အား စြဲခ်က္တင္လုိက္သည့္ ျပစ္မႈဥပေဒပုဒ္မ - ၅၀၁ သည္ အာမခံေပးရမည့္ ပုဒ္မျဖစ္ေနသျဖင့္ မျဖစ္မေန အာမခံေပးကို ေပးရမည္ျဖစ္ေပသည္။
အျခားျပစ္မႈျဖင့္ တရားစြဲခံရသူမ်ားကို အာမခံေလွ်ာက္ထားရာတြင္ စြပ္စြဲခံရသူမ်ားဘက္မွ လုိက္ပါ၍ အာခံေပးမည့္သူ ရွာေဖြရျခင္းမွာ မခက္ေပ။ တရား႐ုံးထဲတြင္ပင္ အခေၾကးေငြျဖင့္ အငွားလုိက္၍ အာမခံေပးမည့္သူမ်ား ရွိေပသည္။ သို႔ေသာ္ ကုိတင္၀င္းႏွင့္ ကိုညီညီမင္းတို႔ အမႈအတြက္ အာမခံလုိက္ေပးမည့္သူ ရွာရသည္မွာ ၎တို႔၏ မိသားစုမ်ားအတြက္ မ်ားစြာ အခက္ႀကံဳရေပသည္။
တရား႐ုံးသို႔ အာမခံလုိက္ေပးမည့္သူမ်ား ရွိသည့္တုိင္ေအာင္ ရပ္ကြက္ ရ.ယ.က (ရပ္ကြက္ ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေကာင္စီ) ႐ုံးတြင္ ေထာက္ခံစာ ျပဳလုပ္သည့္အခါ ေထာက္ခံစာျပဳလုပ္မေပးျခင္း၊ ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္း စသည့္ အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ အခက္အခဲမ်ားျဖင့္ ႀကဳံေတြ႕ရေပသည္။
ထိုသို႔ေသာ အခက္အခဲမ်ားၾကားမွပင္ ကိုတင္၀င္း၊ ကိုညီညီမင္းတို႔အတြက္ အခ်ဳပ္လႊတ္ထုေခ်ခြင့္ (အာမခံ)ေပးပါရန္ ျပစ္မႈဆုိင္ရာ က်င့္ထုံးဥပေဒပုဒ္မ - ၄၉၆ အရ ေလွ်ာက္ထားလုိက္ရေပသည္။ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ သက္ဆုိင္ျခင္းမရွိေသာ အျခားအမႈမ်ားတြင္ တရား႐ုံးမ်ားအေနျဖင့္ ခ်က္ျခင္းပင္ အာမခံေပးလုိက္မည္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ကိုတင္၀င္းႏွင့္ ကိုညီညီမင္းတို႔အမႈတြင္မူ တရားသူႀကီးကိုယ္တိုင္မွ -
“ျပစ္မႈဥပေဒပုဒ္မ - ၅၀၁ သည္ အာမခံေပးခြင့္ရွိသည့္ အမႈျဖစ္သည္မွာ မွန္ကန္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ အာမခံေပးသင့္/မေပးသင့္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ စဥ္းစားပါအုံးမည္၊ ေနာက္႐ုံးခ်ိန္းတြင္မွ အမိန္႔ခ်ပါမည္” ဟူ၍ ေျပာဆို လ်က္ အမႈကို စစ္ေဆးျခင္းမရွိေတာ့ဘဲ ထပ္မံ၍ ႐ုံးခ်ိန္းေပးလုိက္ျပန္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ကုိတင္၀င္းႏွင့္ ကိုညီညီမင္းတို႔သည္ ေထာင္အခ်ဳပ္တြင္ ေနာက္တစ္ပတ္႐ုံးခ်ိန္းအထိ အာမခံ ေလွ်ာက္ထားျခင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ေစာင့္ဆုိင္းခဲ့ရျပန္သည္။
ေနာက္တပတ္႐ုံးခ်ိန္းသို႔ ေရာက္သည့္အခါတြင္လည္း တရားသူႀကီး မအားလပ္ပါသျဖင့္ဟုဆုိကာ ႐ုံးထပ္မံခ်ိန္းဆုိလုိက္ျပန္သည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ အက်ဥ္းေထာင္အတြင္း အထူးတရား႐ုံးမ်ားတြင္ ႐ုံးတင္စစ္ေဆးျခင္း ခံေနၾကရေသာ ကုိမင္းကိုႏိုင္အပါအ၀င္ (၈၈) မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ား၊ ကိုထင္ေက်ာ္၊ အရွင္ဂမၻီရ စသည့္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနျဖင့္ တရား႐ုံးမ်ား၏ တရားမွ်တျခင္းမရွိဘဲ စစ္ေဆးစီရင္ေနျခင္းမ်ားအေပၚ နည္းလမ္းအသြယ္သြယ္ျဖင့္ ေဖၚထုတ္ေနေသာ အခ်ိန္ျဖစ္သည္။
ယခု ကိုတင္၀င္း၊ ကိုညီညီမင္းတုိ႔ အမႈတြင္လည္း တရား႐ုံးမွ မျဖစ္မေန အာမခံေပးရမည့္ ပုဒ္မႏွင့္ ေျပာင္းလဲစြဲခ်က္တင္ၿပီးသည့္ေနာက္ပုိင္း၊ အာမခံေလွ်ာက္ထားသည့္ အခ်ိန္တြင္ မျဖစ္မေန အာမခံေပးရမည္ျဖစ္ ေသာ္လည္း ယခုကဲ့သို႔ ႐ုံးခ်ိန္း (၂) ခ်ိန္းတိတိ ခ်ိန္းဆုိလိုက္ျခင္းသည္။ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံရသူမ်ားႏွင့္ ၎တုိ႔၏ မိသားစုမ်ားအတြက္ စိတ္ပင္ပန္းမႈကို ႀကီးမားစြာ ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။ တရား႐ုံးအေနျဖင့္ အခ်ိန္မဆုိင္းဘဲ “ အာမခံေပးသည္ ဟူ၍လည္းေကာင္း (သို႔မဟုတ္) အာမခံမေပး ဟူ၍လည္းေကာင္း” တိက်သည့္ အမိန္႔တစုံတရာကို ခ်မွတ္ေပးလုိက္မည္ဆုိပါက ကိုတင္၀င္း၊ ကိုညီညီမင္းႏွင့္ ၎တို႔၏ မိသားစုမ်ားအတြက္ ထုိမွ်ေလာက္ စိတ္ဒုကၡ ေရာက္ၾကရမည္မဟုတ္ပါ။ “အာမခံမေပး” ဟု အမိန္႔ခ်မွတ္လုိက္ပါကလည္း ဥပေဒ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းမ်ားႏွင့္အညီ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ရန္သာ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ အခ်ိန္ဆြဲထားျခင္းက ခံစားရသူမ်ားအေပၚ မ်ားစြာ မခ်ိတင္ကဲစိတ္ကို ျဖစ္ေပၚေစသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ကိုတင္၀င္းသည္ ကၽြန္ေတာ့္ကုိ တရား႐ုံးအခ်ဳပ္ခန္းတြင္ ေခၚယူေတြ႕ဆုံကာ ထုိကဲ့သို႔ တရား႐ုံးမွ အခ်ိန္ဆြဲထားျခင္းကုိ မေက်နပ္ေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဥပေဒ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း တစုံတရာျဖင့္ တရား႐ုံးေတာ္ကို တင္ျပေပးပါရန္ ေတာင္းဆုိလာပါသည္။ သုိ႔မဟုတ္ပါက “သူ႔အေနျဖင့္ တရားမွ်တမႈ မရွိသည့္ တရားခြင္ကို တစုံတရာ တင္ျပေတာင္းဆုိရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း” ေျပာဆုိလာပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္မွ “ ယေန႔တြင္ ႐ုံးခ်ိန္း ခ်ိန္းဆုိလုိက္ၿပီျဖစ္သည့္အတြက္ တရား႐ုံးသို႔ တင္ျပရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေနာက္တပတ္ ႐ုံးခ်ိန္းတြင္မူ ကၽြန္ေတာ့္အေနျဖင့္ ယခုကဲ့သို႔ ႐ုံးခ်ိန္းေပး၍ ထပ္မံခ်ိန္းဆုိမည့္ လကၡဏာမ်ဳိး ေတြ႕ရွိရမည္ဆုိပါက တရားဥပေဒႏွင့္အညီ “အာမခံ” ေလွ်ာက္ထားျခင္းအေပၚ အမိန္႔တစုံတရာ ခ်မွတ္ေပးပါရန္ ထပ္မံ၍ တင္ျပေလွ်ာက္ထားေပးမည္” ဟူ၍သာ ႏွစ္သိမ့္ေျပာဆုိခဲ့ရပါသည္။
ကိုတင္၀င္း၏ အခ်ိန္ေစာင့္ဆုိင္းရသည့္အတြက္ စိတ္မရွည္ႏိုင္ပုံ၊ စိတ္ဒုကၡေရာက္ရပုံကို ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တုိင္ မ်ားစြာ ခံစားနားလည္မိပါေသာေၾကာင့္ အကယ္၍ ၎၏ စိတ္ဆႏၵသေဘာထားအတုိင္း “တရား႐ုံးေတာ္သို႔ တစုံတရာ တင္ျပေတာင္းဆုိမည္” ဆုိပါကလည္း ကၽြန္ေတာ့္အေနျဖင့္ တားျမစ္မိမည္မဟုတ္ပါ။
ကိုတင္၀င္း၊ ကိုညီညီမင္းတို႔၏ အမႈကို ဒဂုံၿမိဳ႕သစ္(ေတာင္ပိုင္း)ၿမိဳ႕နယ္တြင္ လုိက္ပါေဆာင္ရြက္ေပးေနရ သည့္ အခ်ိန္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္တည္း လႈိင္သာယာၿမိဳ႕နယ္၊ ၾကည့္ျမင္တိုင္ၿမိဳ႕နယ္၊ အလုံၿမိဳ႕နယ္၊ ေရႊျပည္သာၿမိဳ႕နယ္၊ သဃၤန္းကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္၊ ဒလၿမိဳ႕နယ္၊ ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္ ၊ေက်ာက္တံတားၿမိဳ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္းခ႐ုိင္တရား႐ုံး စသည့္ ၿမိဳ႕နယ္တရား႐ုံးမ်ားတြင္ အျခား၊ အျခားေသာ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၀င္တုိ႔၏ အမႈမ်ား၊ ယုံၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူတို႔၏ အမႈမ်ားကို လုိက္ပါေဆာင္ရြက္ေနရသည္ ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ထုိအခ်ိန္က တရား႐ုံးတို႔၏ တရားနည္းလမ္းမက်၊ တဖက္သတ္ စစ္ေဆးစီရင္ေနျခင္းမ်ားကို ရင္ဆုိင္ေနၾကရေသာ အမႈသည္တုိ႔၏ အပူဒုကၡမ်ားကို သိရွိနားလည္ေနခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ အမႈသည္တို႔မွ ၎တို႔၏ ဥပေဒအရ ရသင့္ရထိုက္သည့္ နစ္နာခ်က္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ တရား႐ုံးတြင္ တစုံတရာ တုိက္ပြဲ၀င္ ေတာင္းဆိုၾကမည္ဆုိပါကလည္း “တင္ျပေတာင္းဆုိပုံနည္းလမ္း မွန္ကန္သည္ျဖစ္ေစ၊ မွားယြင္းသည္ျဖစ္ေစ” အခ်ိန္အခါမေရြး၊ ေနရာေဒသမေရြး အာဏာရွင္ကို အံတုစိန္ေခၚရဲၾကသည့္ တိုက္ပြဲ၀င္သူတို႔၏ စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ သတိၱကို ေလးစားလ်က္ ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳရမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။
အမႈတစ္ခုႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အာမခံေပးသည္ဆုိရာတြင္ တရား႐ုံးမ်ားအေနျဖင့္ “အာမခံေပးျခင္းကို မူသေဘာသဖြယ္ လက္ခံက်င့္သုံးရမည္ျဖစ္ၿပီး၊ အာမခံမေပးျခင္းကိုမူ ခၽြင္းခ်က္အေနျဖင့္သာ က်င့္သုံးရမည္” ျဖစ္ သည္။
ျပစ္မႈဆုိင္ရာ က်င့္ထုံးဥပေဒ ေနာက္ဆက္တြဲဇယားတြင္ အာမခံေပးရမည္ဟူ၍ အတိအလင္း ျပဌာန္းထားသည့္ ျပစ္မႈဥပေဒပုဒ္မျဖင့္ စြပ္စြဲျခင္းခံထားရသူမ်ားကို တရား႐ုံးေတာ္အေနျဖင့္ မျဖစ္မေန အာမခံေပးရမည္ျဖစ္သည္။
စြပ္စြဲခံရသူ တစုံတဦးအား အာမခံမေပးဟုဆုိရာတြင္ ထုိသူသည္ -
- ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္မည့္သူ ျဖစ္သည္ဟု ယုံၾကည္ရန္ အေၾကာင္းရွိျခင္း၊
- သက္ေသအခ်က္အလက္မ်ားကို ဖ်က္ဆီးႏိုင္ေၾကာင္း ယုံၾကည္ရန္ အေၾကာင္းရွိျခင္း၊
- သက္ေသထြက္ဆိုမည့္ သူမ်ား၏ လုံၿခံဳေရးကို တစုံတရာ အႏၱရာယ္ေပးႏိုင္မည့္သူျဖစ္ျခင္း
စသည့္အေၾကာင္းအခ်က္မ်ားႏွင့္ ညီညြတ္ပါက တရား႐ုံးေတာ္မွ အာမခံမေပးဘဲ အမႈကို ဆက္လက္ စစ္ေဆးပိုင္ခြင့္ ရွိသည္။- သက္ေသအခ်က္အလက္မ်ားကို ဖ်က္ဆီးႏိုင္ေၾကာင္း ယုံၾကည္ရန္ အေၾကာင္းရွိျခင္း၊
- သက္ေသထြက္ဆိုမည့္ သူမ်ား၏ လုံၿခံဳေရးကို တစုံတရာ အႏၱရာယ္ေပးႏိုင္မည့္သူျဖစ္ျခင္း
သို႔ေသာ္ အမႈတစ္ခုႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အာမခံေပးသည္ဆုိရာတြင္ တရား႐ုံးမ်ားအေနျဖင့္ “အာမခံေပးျခင္းကို မူသေဘာသဖြယ္ လက္ခံက်င့္သုံးရမည္ျဖစ္ၿပီး၊ အာမခံမေပးျခင္းကိုမူ ခၽြင္းခ်က္အေနျဖင့္သာ က်င့္သုံးရမည္” ျဖစ္သည္။
ျပစ္မႈဆုိင္ရာ က်င့္ထုံးဥပေဒ ေနာက္ဆက္တြဲဇယားတြင္ အာမခံမေပးႏိုင္ေၾကာင္း အတိအလင္း ျပဌာန္းထားသည့္တုိင္ေအာင္ တရား႐ုံးအေနျဖင့္ ၎၏ ဆင္ျခင္တုံတရားအရ အာမခံေပးႏိုင္ေၾကာင္းကို ေအာက္ပါပုဒ္မျဖင့္ ျပဌာန္းထားေပသည္။
ျပစ္မႈဆုိင္ရာက်င့္ထုံးဥပေဒ ပုဒ္မ - ၄၉၇ (၁) တြင္ အာမခံမေပးႏိုင္သည့္ ျပစ္မႈတစုံတရာျဖင့္ စြပ္စြဲခံရသူ တစ္ဦးသည္ ျပည္သူ႔ရဲတပ္ဖြဲ႔စခန္းမွဴးက ၀ရမ္းမပါဘဲ ဖမ္းဆီးျခင္းျဖစ္ေစ၊ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ျခင္းျဖစ္ေစ ခံရသည့္အခါ (သို႔မဟုတ္) တရား႐ုံးေရွ႕သို႔ ထိုသူေရာက္ရွိေသာအခါ (သို႔မဟုတ္) တရား႐ုံးေရွ႕သို႔ ေခၚေဆာင္ျခင္းခံရသည့္အခါ ထိုသူကို အာမခံျဖင့္ လႊတ္ထားနိုင္သည္။
ထို႔ျပင္ ေသဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ တသက္တကၽြန္းဒဏ္ျဖစ္ေစ စီရင္ထုိက္ေသာ ျပစ္မႈတရပ္ကုိ က်ဴးလြန္ခဲ့သည္ဟု ယုံၾကည္ရန္ အေၾကာင္းမ်ား ရွိေနလွ်င္ပင္၊ အမ်ဳိးသမီးျဖစ္ေနလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဖ်ားနာေနလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ခ်ည့္နဲ႔ေနလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အသက္ ၁၆ ႏွစ္ေအာက္ ကေလး ျဖစ္ေနလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း အာမခံျဖင့္ လႊတ္ထားရန္ တရား႐ုံးက ညႊန္ၾကားႏုိင္ေပသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ကိုတင္၀င္းႏွင့္ ကုိညီညီမင္းတို႔အား စြဲခ်က္တင္လုိက္သည့္ ျပစ္မႈဥပေဒပုဒ္မ - ၅၀၁ သည္ အာမခံေပးရမည့္ ပုဒ္မျဖစ္ေနသျဖင့္ မျဖစ္မေန အာမခံေပးကို ေပးရမည္ျဖစ္ေပသည္။
အျခားျပစ္မႈျဖင့္ တရားစြဲခံရသူမ်ားကို အာမခံေလွ်ာက္ထားရာတြင္ စြပ္စြဲခံရသူမ်ားဘက္မွ လုိက္ပါ၍ အာခံေပးမည့္သူ ရွာေဖြရျခင္းမွာ မခက္ေပ။ တရား႐ုံးထဲတြင္ပင္ အခေၾကးေငြျဖင့္ အငွားလုိက္၍ အာမခံေပးမည့္သူမ်ား ရွိေပသည္။ သို႔ေသာ္ ကုိတင္၀င္းႏွင့္ ကိုညီညီမင္းတို႔ အမႈအတြက္ အာမခံလုိက္ေပးမည့္သူ ရွာရသည္မွာ ၎တို႔၏ မိသားစုမ်ားအတြက္ မ်ားစြာ အခက္ႀကံဳရေပသည္။
တရား႐ုံးသို႔ အာမခံလုိက္ေပးမည့္သူမ်ား ရွိသည့္တုိင္ေအာင္ ရပ္ကြက္ ရ.ယ.က (ရပ္ကြက္ ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေကာင္စီ) ႐ုံးတြင္ ေထာက္ခံစာ ျပဳလုပ္သည့္အခါ ေထာက္ခံစာျပဳလုပ္မေပးျခင္း၊ ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္း စသည့္ အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ အခက္အခဲမ်ားျဖင့္ ႀကဳံေတြ႕ရေပသည္။
ထိုသို႔ေသာ အခက္အခဲမ်ားၾကားမွပင္ ကိုတင္၀င္း၊ ကိုညီညီမင္းတို႔အတြက္ အခ်ဳပ္လႊတ္ထုေခ်ခြင့္ (အာမခံ)ေပးပါရန္ ျပစ္မႈဆုိင္ရာ က်င့္ထုံးဥပေဒပုဒ္မ - ၄၉၆ အရ ေလွ်ာက္ထားလုိက္ရေပသည္။ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ သက္ဆုိင္ျခင္းမရွိေသာ အျခားအမႈမ်ားတြင္ တရား႐ုံးမ်ားအေနျဖင့္ ခ်က္ျခင္းပင္ အာမခံေပးလုိက္မည္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ကိုတင္၀င္းႏွင့္ ကိုညီညီမင္းတို႔အမႈတြင္မူ တရားသူႀကီးကိုယ္တိုင္မွ -
“ျပစ္မႈဥပေဒပုဒ္မ - ၅၀၁ သည္ အာမခံေပးခြင့္ရွိသည့္ အမႈျဖစ္သည္မွာ မွန္ကန္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ အာမခံေပးသင့္/မေပးသင့္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ စဥ္းစားပါအုံးမည္၊ ေနာက္႐ုံးခ်ိန္းတြင္မွ အမိန္႔ခ်ပါမည္” ဟူ၍ ေျပာဆို လ်က္ အမႈကို စစ္ေဆးျခင္းမရွိေတာ့ဘဲ ထပ္မံ၍ ႐ုံးခ်ိန္းေပးလုိက္ျပန္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ကုိတင္၀င္းႏွင့္ ကိုညီညီမင္းတို႔သည္ ေထာင္အခ်ဳပ္တြင္ ေနာက္တစ္ပတ္႐ုံးခ်ိန္းအထိ အာမခံ ေလွ်ာက္ထားျခင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ေစာင့္ဆုိင္းခဲ့ရျပန္သည္။
ေနာက္တပတ္႐ုံးခ်ိန္းသို႔ ေရာက္သည့္အခါတြင္လည္း တရားသူႀကီး မအားလပ္ပါသျဖင့္ဟုဆုိကာ ႐ုံးထပ္မံခ်ိန္းဆုိလုိက္ျပန္သည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ အက်ဥ္းေထာင္အတြင္း အထူးတရား႐ုံးမ်ားတြင္ ႐ုံးတင္စစ္ေဆးျခင္း ခံေနၾကရေသာ ကုိမင္းကိုႏိုင္အပါအ၀င္ (၈၈) မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ား၊ ကိုထင္ေက်ာ္၊ အရွင္ဂမၻီရ စသည့္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနျဖင့္ တရား႐ုံးမ်ား၏ တရားမွ်တျခင္းမရွိဘဲ စစ္ေဆးစီရင္ေနျခင္းမ်ားအေပၚ နည္းလမ္းအသြယ္သြယ္ျဖင့္ ေဖၚထုတ္ေနေသာ အခ်ိန္ျဖစ္သည္။
ယခု ကိုတင္၀င္း၊ ကိုညီညီမင္းတုိ႔ အမႈတြင္လည္း တရား႐ုံးမွ မျဖစ္မေန အာမခံေပးရမည့္ ပုဒ္မႏွင့္ ေျပာင္းလဲစြဲခ်က္တင္ၿပီးသည့္ေနာက္ပုိင္း၊ အာမခံေလွ်ာက္ထားသည့္ အခ်ိန္တြင္ မျဖစ္မေန အာမခံေပးရမည္ျဖစ္ ေသာ္လည္း ယခုကဲ့သို႔ ႐ုံးခ်ိန္း (၂) ခ်ိန္းတိတိ ခ်ိန္းဆုိလိုက္ျခင္းသည္။ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံရသူမ်ားႏွင့္ ၎တုိ႔၏ မိသားစုမ်ားအတြက္ စိတ္ပင္ပန္းမႈကို ႀကီးမားစြာ ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။ တရား႐ုံးအေနျဖင့္ အခ်ိန္မဆုိင္းဘဲ “ အာမခံေပးသည္ ဟူ၍လည္းေကာင္း (သို႔မဟုတ္) အာမခံမေပး ဟူ၍လည္းေကာင္း” တိက်သည့္ အမိန္႔တစုံတရာကို ခ်မွတ္ေပးလုိက္မည္ဆုိပါက ကိုတင္၀င္း၊ ကိုညီညီမင္းႏွင့္ ၎တို႔၏ မိသားစုမ်ားအတြက္ ထုိမွ်ေလာက္ စိတ္ဒုကၡ ေရာက္ၾကရမည္မဟုတ္ပါ။ “အာမခံမေပး” ဟု အမိန္႔ခ်မွတ္လုိက္ပါကလည္း ဥပေဒ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းမ်ားႏွင့္အညီ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ရန္သာ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ အခ်ိန္ဆြဲထားျခင္းက ခံစားရသူမ်ားအေပၚ မ်ားစြာ မခ်ိတင္ကဲစိတ္ကို ျဖစ္ေပၚေစသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ကိုတင္၀င္းသည္ ကၽြန္ေတာ့္ကုိ တရား႐ုံးအခ်ဳပ္ခန္းတြင္ ေခၚယူေတြ႕ဆုံကာ ထုိကဲ့သို႔ တရား႐ုံးမွ အခ်ိန္ဆြဲထားျခင္းကုိ မေက်နပ္ေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဥပေဒ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း တစုံတရာျဖင့္ တရား႐ုံးေတာ္ကို တင္ျပေပးပါရန္ ေတာင္းဆုိလာပါသည္။ သုိ႔မဟုတ္ပါက “သူ႔အေနျဖင့္ တရားမွ်တမႈ မရွိသည့္ တရားခြင္ကို တစုံတရာ တင္ျပေတာင္းဆုိရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း” ေျပာဆုိလာပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္မွ “ ယေန႔တြင္ ႐ုံးခ်ိန္း ခ်ိန္းဆုိလုိက္ၿပီျဖစ္သည့္အတြက္ တရား႐ုံးသို႔ တင္ျပရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေနာက္တပတ္ ႐ုံးခ်ိန္းတြင္မူ ကၽြန္ေတာ့္အေနျဖင့္ ယခုကဲ့သို႔ ႐ုံးခ်ိန္းေပး၍ ထပ္မံခ်ိန္းဆုိမည့္ လကၡဏာမ်ဳိး ေတြ႕ရွိရမည္ဆုိပါက တရားဥပေဒႏွင့္အညီ “အာမခံ” ေလွ်ာက္ထားျခင္းအေပၚ အမိန္႔တစုံတရာ ခ်မွတ္ေပးပါရန္ ထပ္မံ၍ တင္ျပေလွ်ာက္ထားေပးမည္” ဟူ၍သာ ႏွစ္သိမ့္ေျပာဆုိခဲ့ရပါသည္။
ကိုတင္၀င္း၏ အခ်ိန္ေစာင့္ဆုိင္းရသည့္အတြက္ စိတ္မရွည္ႏိုင္ပုံ၊ စိတ္ဒုကၡေရာက္ရပုံကို ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တုိင္ မ်ားစြာ ခံစားနားလည္မိပါေသာေၾကာင့္ အကယ္၍ ၎၏ စိတ္ဆႏၵသေဘာထားအတုိင္း “တရား႐ုံးေတာ္သို႔ တစုံတရာ တင္ျပေတာင္းဆုိမည္” ဆုိပါကလည္း ကၽြန္ေတာ့္အေနျဖင့္ တားျမစ္မိမည္မဟုတ္ပါ။
ကိုတင္၀င္း၊ ကိုညီညီမင္းတို႔၏ အမႈကို ဒဂုံၿမိဳ႕သစ္(ေတာင္ပိုင္း)ၿမိဳ႕နယ္တြင္ လုိက္ပါေဆာင္ရြက္ေပးေနရ သည့္ အခ်ိန္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္တည္း လႈိင္သာယာၿမိဳ႕နယ္၊ ၾကည့္ျမင္တိုင္ၿမိဳ႕နယ္၊ အလုံၿမိဳ႕နယ္၊ ေရႊျပည္သာၿမိဳ႕နယ္၊ သဃၤန္းကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္၊ ဒလၿမိဳ႕နယ္၊ ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္ ၊ေက်ာက္တံတားၿမိဳ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္းခ႐ုိင္တရား႐ုံး စသည့္ ၿမိဳ႕နယ္တရား႐ုံးမ်ားတြင္ အျခား၊ အျခားေသာ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၀င္တုိ႔၏ အမႈမ်ား၊ ယုံၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူတို႔၏ အမႈမ်ားကို လုိက္ပါေဆာင္ရြက္ေနရသည္ ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ထုိအခ်ိန္က တရား႐ုံးတို႔၏ တရားနည္းလမ္းမက်၊ တဖက္သတ္ စစ္ေဆးစီရင္ေနျခင္းမ်ားကို ရင္ဆုိင္ေနၾကရေသာ အမႈသည္တုိ႔၏ အပူဒုကၡမ်ားကို သိရွိနားလည္ေနခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ အမႈသည္တို႔မွ ၎တို႔၏ ဥပေဒအရ ရသင့္ရထိုက္သည့္ နစ္နာခ်က္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ တရား႐ုံးတြင္ တစုံတရာ တုိက္ပြဲ၀င္ ေတာင္းဆိုၾကမည္ဆုိပါကလည္း “တင္ျပေတာင္းဆုိပုံနည္းလမ္း မွန္ကန္သည္ျဖစ္ေစ၊ မွားယြင္းသည္ျဖစ္ေစ” အခ်ိန္အခါမေရြး၊ ေနရာေဒသမေရြး အာဏာရွင္ကို အံတုစိန္ေခၚရဲၾကသည့္ တိုက္ပြဲ၀င္သူတို႔၏ စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ သတိၱကို ေလးစားလ်က္ ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳရမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။
x x x x x
ဆက္လက္ေရးသားပါအုံးမည္။စာဖတ္သူမ်ားကို အစဥ္ေလးစားလ်က္ -
ေစာေက်ာ္ေက်ာ္မင္း
(၁၅.၅.၂၀၁၀)
ေစာေက်ာ္ေက်ာ္မင္း
(၁၅.၅.၂၀၁၀)
